Algemeen overzicht
De gevlekte hyena is de meest voorkomende grote carnivoor in Afrika en hij komt voor in alle regio’s ten zuiden van de Sahara. Hun dichtheden variëren sterk tussen de verschillende habitats, terwijl ze zijn uitgeroeid in vele delen van Afrika. De totale wereldbevolking omvang van de gevlekte hyena is ruim boven de 10,000 dieren, waarvan er meer dan 1,000 wonen in West- en Centraal Afrika.
Sommige subpopulaties hebben meer dan 1,000 individuen. Alhoewel, de gevlekte hyena goed vertegenwoordigd is over de gehele draagwijdte, is er toch een snelle daling van de aantallen gevlekte hyena’s, zowel binnen als buiten de natuurgebieden als gevolg van vervolging en habitatverlies. Daarom is dit dier door de IUCN geclassificeerd als “laag risico: afhankelijk van natuurbehoud”.
Vrouwelijke gevlekte hyena’s zijn sociaal dominant, wat hoogst ongebruikelijk is onder de zoogdieren. De gevlekte hyena komt voor het grootste deel voor ten zuiden van de Sahara in een verscheidenheid aan leefomgevingen, zoals de open graslanden, bossen en woestijn. Deze carnivoor doodt herbivoren en ze verjagen zelfs leeuwen van hun gedode prooien. Hun dieet bestaat uit kleine, middelgrote en grote antilopen en andere herbivoren, zoals zebra’s, wrattenzwijnen, en de jongen van giraffen, nijlpaarden en neushoorns. Bovendien kan de gevlekte hyena erg opportunistisch zijn en uit onderzoek blijkt dat deze carnivoor vrijwel alle zoogdieren, vogels, vissen of reptielen, ongeacht hun omvang of soort eet en ook kadavers en organisch materiaal afschuimt. De volwassen dieren wegen tussen de 45-85 kg, afhankelijk van het geslacht.
West – en Centraal Afrika
Gevlekte hyena’s in West- en Centraal Afrika zijn kleiner dan hun tegenhangers in andere delen van Afrika. In West-Afrika, gaat de voorkeur van de gevlekte hyena qua habitat uit naar de Guinea – en Soedan savanne. Terwijl de populaties van gevlekte hyena’s in beschermde gebieden in zuidelijk Afrika geacht worden stabiel te zijn, zijn veel populaties in Oost-en West Afrika drastisch aan het dalen ook binnen beschermde gebieden, wat vooral is te wijten aan het incidentele strikken en opzettelijke vergiftiging.
Bedreigingen
- Stroperij
- Reductie van prooidieren
- Fragmentatie, degradatie en omzetting van het leefgebied van de gevlekte hyena
- Mens-Wildlife conflict
- Bijgeloof en geneeskunde
Vervolging door de mens wordt beschouwd als de voornaamste bron van daling van aantallen van de gevlekte hyena, deze daling is duidelijker kenbaar buiten de beschermde gebieden dan er binnen.
De gevlekte hyena wordt in brede kring geschoten, vergiftigd, gevangen en gestrikt, zelfs binnen beschermde gebieden en nationale parken. Ze worden vaak vervolgd in landbouwgebieden nadat er bevestigde of aangenomen schade aan vee is. Echter, het doden gebeurt ook voor de lol waarbij ze de hyena als schietschijf gebruiken.
Hiernaast worden er ook gevlekte hyena’s gedood uit de angst voor dit dier. Deze vrees is vaak gebaseerd op bijgeloof. De gevlekte hyena wordt ook gedood voor het gebruik van hun lichaamsdelen als voedsel of in medicijnen. De populatiedalingen worden vaak veroorzaakt door verlies van het leefgebied en degradatie van habitat. Overbegrazing door gedomesticeerd vee reduceert het leefgebied voor wilde dieren die geschikt als prooi kunnen zijn voor de gevlekte hyena.