Algemeen overzicht
De jachtluipaard (of cheetah; Acinonyx jubatus) werd ooit gevonden in heel Azië en Afrika, maar is nu alleen nog te vinden in Iran en verschillende landen ten zuiden van de Sahara. De resterende cheetah populaties hebben een geschat aantal van tussen de 10,000 en 12,500 dieren, verdeeld over 24 tot 26 Afrikaanse landen, met een kleine bevolking van minder dan 100 cheetahs in Iran. Cheetahs in West – en Centraal Afrika overleven in kleine geïsoleerde populaties, maar zijn uitgestorven in het grootste deel van de regio. Namibië heeft ‘s werelds grootste aantal wilde cheetahs met ongeveer 3,000 dieren. Het jachtluipaard is opgenomen als kwetsbaar op de IUCN Rode lijst en staat op CITES Bijlage I. Een grote meerderheid van de cheetahs leeft in kleine, geïsoleerde groepen buiten de beschermde wildreservaten waar zij vaak in strijd zijn met mens en vee, waardoor de meeste van deze populaties in aantal blijven afnemen.
De cheetah is het snelste landdier ter wereld, en kan snelheden bereiken tussen 112 en 120 km/u en kan acceleren van 0 tot 103 km/u in drie seconden. Het dieet van deze vleeseters bestaat meestal uit zoogdieren met een gewicht onder de 40 kg, zoals de Thomson gazelle, impala, haas en jongen van grotere zoogdieren zoals wildebeesten en zebra’s. Een volwassen jachtluipaard weegt tussen 36 en 65 kg. De cheetah gedijt in gebieden met uitgestrekte vlaktes waar de prooi in overvloed is en kan worden gevonden in een verscheidenheid van habitats, zoals semi-woestijn, graslanden, savanne, dichte begroeiing en struiken.
West – en Centraal Afrika
De dichtheid van de cheetah in West – en Centraal Afrika is extreem laag. Er zijn dringend populatie tellingen en karteringen nodig om eventueel resterende bolwerken te identificeren.
Bedreigingen
- Mens-wild conflict, vergeldingsmaatregelen of preventief doden door de veehouders
- Reductie van prooidieren
- Verlies van leefgebied en prooidieren als gevolg van menselijke ingrijpen
- Stroperij
Van alle grote katachtigen is de cheetah het minst in staat zich aan te passen aan de nieuwe omgevingen.
Hun leefgebieden zijn afgenomen door de landbouw, habitatdegradatie en de concurrentie met gedomesticeerd vee; dit komt in zijn geheel weer voort door de stijging van menselijke gemeenschappen in cheetah leefgebieden. Het jachtluipaard wordt nog steeds bejaagd voor zijn vacht.
